Tutin i Novi Pazar pretenduju da postanu sandžački Oksford i Kembridž. Što tajno, što javno, fakulteti i visoke škole niču po kancelarijama, privatnim stanovima i kućama. Samo u Tutinu, kažu upućeni, ima najmanje pet ispostava uglavnom univerziteta iz Bosne. U Novom Pazaru, u jednoj kući, nalaze se isturena odjeljenja Internacionalnog univerziteta iz Brčkog i Farmaceutsko-zdravstvenog fakulteta iz Travnika

Iako nemaju ni laboratorije, ni kabinete, već samo kancelariju, u Pazaru školuju farmaceute. Nisu voljni da informacije dijele telefonom, ali su ocu koji se interesovao za upis dijeteta rekli da 90 odsto stvari može da se „završi“ u Pazaru, ali da mora da se ide i u Travnik.

– Samo donesite dokumenta i sve ćemo se dogovoriti – rekla je službenica Farmaceutsko-zdravstvenog fakulteta u Novom Pazaru. – Cijena školarine je 2.650 evra godišnje.

U centrali u Travniku imali su više informacija – prve dvije godine mogu da se završe u Novom Pazaru, a ostale tri u Travniku. Zvanično, iako tu školuju akademce, odriču da je riječ o fakultetu, već je riječ o – konsultantskoj jedinici. Ista takva jedinica otvorena je i u Bujanovcu.

Ni ova, kao ni većina ostalih isturenih odjeljenja u Tutinu i Novom Pazaru nemaju akreditaciju, niti dozvolu za rad Ministarstva prosvjete, nauke i tehnološkog razvoja. Nisu je nikad ni tražili. Ali, ponuda je raznovrsna…

U Pazaru školovanje je moguće i na Državnom univerzitetu, koji ima akreditovanih čak 20 programa na osnovnim studijama, kao i na Internacionalnom univerzitetu u Novom Pazaru, koji nudi osam različitih programa – od informatike do psihologije.

A osim bosanskih obrazovnih „ekspozitura“, u Tutinu postoji i nekoliko isturenih odjeljenja visokoškolskih ustanova iz Srbije. Već nekoliko godina radi Visoka tehnička škola iz Trstenika koja ima akreditaciju i školuje saobraćajne i informatičke stručnjake.

Saradnik u ovoj školi, magistar Ismet Derdemez, kaže da se godišnje upiše po 60 studenata, da je obezbijeđen kvalitetan nastavni kadar i da postoje odlični uslovi za nastavu i rad studenata.

Odnedavno, u Tutinu mladi mogu da se školuju i na Univerzitetu Edukons iz Novog Sada. Ovaj univerzitet ima akreditaciju, ali za učenje u Novom Sadu, Sremskoj Kamenici i Svilajncu. Na zvaničnoj evidenciji koja je dostupna na sajtu Komisije za akreditaciju, odjeljenja u Tutinu nema među akreditovanim. Indekse u Tutinu dijeli i Fakultet za poslovne studije i pravo, bivši FORKUP, iz Beograda. I oni imaju „zeleno svjetlo“ Komisije za akreditaciju, ali ne i za istureno odjeljenje u Tutinu.

– Toliki broj isturenih odjeljenja fakulteta najveći je problem srpske prosvjete i sa njim država mora ozbiljno da se uhvati ukoštac – izričit je prof. dr Srđan Stanković, predsjednik Nacionalnog savjeta za visoko obrazovanje. – Kada neko otvara tajna, nelegalna odjeljenja, gdje se diplome stiču preko noći, riječ je o ozbiljnom kriminalu. Taj problem nije od juče i država mora hitno da počne da ga rješava.

Udruženo moraju da djeluju prosvjetna i finansijska inspekcija, policija… Jer iz godine u godinu tih odjeljenja je sve više, umnožava se broj bezvrednih diploma, djeca ne dobijaju nikakvo znanje, a naplaćivanje školarina za sve to je prava pljačka.

On podsjeća da regularnih isturenih odjeljenja ima tek petnaestak u cijeloj Srbiji, a da nelegalnih, prema grubim procjenama, postoji više od stotinu. Za one koji traže akreditaciju, dodaje, gleda se i najmanja sitnica i ne propušta ni najsitnija manjkavost, a u isto vreme se „štancuju“ diplome na istitucijama koje ne ispunjavaju nijedan kriterijum.

Dodatni problem da se uđe u trag spornim isturenim odjeljenjima je to što su studenti zavedeni kao da se školuju u matičnoj ustanovi, koja jeste akreditovana. Automatski, ta diploma je važeća, pa su mnogi sa spornim dokumentima i još spornijim znanjem uspeli da se zaposle u školama i obrazuju nove generacije. (Novosti)